Wat betekent het Coronavirus voor besluitvorming door de gemeenteraad in Noordoostpolder?

Gepubliceerd op: 19 maart 2020 14:03

Bijeenkomsten worden afgelast: wat betekent dat?

In heel Nederland nemen gemeenteraden maatregelen in verband met Covid-19. Vergaderingen worden afgezegd of gaan in afgeslankte versie door, zonder publiek. Het is een ongebruikelijke situatie die ook nog al wat vragen oproept. Wat betekent het voor de gemeenteraad in Noordoostpolder?

Welke bijeenkomsten zijn afgelast?
Voor maart en begin april stonden voor de gemeenteraad nog 3 bijeenkomsten gepland, de besluitvormende raadsvergadering op 23 maart, het Politiek Uurtje op 30 maart en de commissievergaderingen op 6 april. Deze bijeenkomsten gaan in ieder geval niet door. De komende weken bekijken we of en in welke vorm de bijeenkomsten plaats kunnen vinden.

Loopt de besluitvorming van de raad daardoor vertraging op?
Dat is nu inderdaad het geval. De eerstvolgende raadsvergadering stond gepland op 23 maart en deze zal niet doorgaan. De raad neemt alleen besluiten tijdens raadsvergaderingen, niet tijdens commissievergaderingen of andere politieke avonden. De commissievergadering, zoals die van 9 maart en 6 april, zijn bedoeld om besluitvorming voor te bereiden. Dan worden voorgestelde besluiten gepresenteerd, is er ruimte voor inwoners om in te spreken, voor raadsleden om vragen te stellen aan de wethouder en om met elkaar in gesprek te gaan. Zo kunnen de raadsleden zich een beeld vormen van het voorgenomen besluit en bedenken hoe ze willen stemmen in de raadsvergadering.

Veel van de besluiten die op de agenda van de raad staan, zijn al wel voorbereid in de commissievergaderingen op 9 maart. Maar omdat de gemeenteraad voor besluitvorming in een vergadering fysiek bij elkaar moet komen, is het voor veel van de onderwerpen niet mogelijk om een besluit over te nemen en deze worden dan ook naar een later moment verplaatst. Twee bestemmingsplannen waarover op 9 maart een unaniem positief advies door de commissie is afgegeven, worden (onder voorbehoud van bekrachtiging in de raadsvergadering), wel als vastgesteld beschouwd. Deze ruimte voor uitzonderingen heeft de landelijke overheid nu geboden.

Kan de raad digitaal vergaderen?
Nee. Althans, de raadsvergadering waarin de raad zijn besluiten neemt, mag niet digitaal plaatsvinden. De Gemeentewet stelt dat een meerderheid van de raad fysiek aanwezig moet zijn om de vergadering door te kunnen laten gaan. Voor commissievergaderingen van de raad geldt dat niet. Daar worden geen besluiten genomen, maar wordt de raad bijvoorbeeld bijgepraat over bepaalde dossiers, kan de raad vragen stellen over voorgenomen besluiten en gaat de raad met elkaar in gesprek. Dat zou misschien ook (deels) digitaal kunnen. Maar dat hebben we niet eerder gedaan en dat vraagt ook nog al wat aan technische mogelijkheden. De griffie verkent de mogelijkheden.

Foto Coronavirus

Hoeveel raadsleden moeten minimaal deelnemen aan een raadsvergadering?
Om een raadsvergadering door te kunnen laten gaan, moet minstens de helft van de leden aanwezig zijn. Wij hebben in Noordoostpolder 29 raadsleden, dus minimaal 15 van hen moeten er zijn. Dat heet het 'quorum'. Op zich zou dat dus ook in deze weken mogelijk nog wel te doen zijn. Maar het is niet per se wenselijk als er zo weinig raadsleden zijn. Want om een besluit te nemen, moet van de aanwezige leden minstens de helft voor (of tegen) stemmen. Bij 15 aanwezige raadsleden, zijn 8 stemmen dus voldoende om de doorslag te geven. Dat is minder dan een derde van het totaal aantal raadsleden. En zeker bij politiek gevoelige dossiers waar de meningen sterk over verdeeld zijn, is dat wel een erg wankel uitgangspunt. Het hangt er dan maar net van af van welke fracties er raadsleden aanwezig zijn en wat het effect daarvan op het besluit is.

Kunnen de fractievoorzitters ook 'namens de fracties' een besluit nemen?
Eén van de mogelijke oplossingen die geopperd wordt, is het idee om dan vanuit elke fractie een vertegenwoordiger naar voren te schuiven zodat alle standpunten meegewogen zijn. Maar dat kan niet zomaar. Je kunt niet namens iemand anders stemmen. Als raadslid bepaal je zelf hoe je stemt, dat bepaalt je fractie niet voor jou. En je kunt niet aan één raadslid meerdere stemmen toekennen. Dus zo'n constructie zou ook geen recht doen aan de keuze van de kiezers die de ene fractie immers meer zetels hebben toegekend dan de andere fractie.

Zijn er andere manieren om een raadsvergadering 'Coronaproof' te maken?
Gelukkig hebben we een grote raadszaal, dus als het echt noodzakelijk is om een raadsvergadering door te laten gaan, biedt dat ons genoeg ruimte om het fysieke contact te beperken door de raadsleden strategisch over de zaal te verspreiden met steeds 1,5 meter onderlinge afstand. Het levert wel een bijzondere constructie op en maakt een debat er misschien niet makkelijker op. In zo'n uitzonderlijk geval mag de raadsvergadering overigens wel plaatsvinden zonder publiek als de raad daarvoor kiest. De vergadering kan nog steeds online uitgezonden worden.

Wie besluit of de raadsvergadering door kan gaan?
Een crisisteam van de gemeente met aan het hoofd de burgemeester bepaalt de richtlijnen voor de gemeente (op basis van de informatie van het RIVM en de GGD en in overleg met de Veiligheidsregio Flevoland). Voor de bijeenkomsten van de raad overlegt de burgemeester met de agendacommissie van de raad (waar de burgemeester als voorzitter van de raad ook als adviseur aan deelneemt). Gezamenlijk bekijken zij welke bijeenkomsten van de raad plaats kunnen of moeten vinden en welke maatregelen daarbij genomen moeten worden.

Coronavirus

Worden de bijeenkomsten die al afgelast zijn nog ingehaald?
Dat kan een oplossing zijn. Maar mogelijk kunnen de onderwerpen die op de agenda stonden, ook op een andere manier behandeld worden of kunnen ze nog ingeschoven worden op andere avonden die al gepland stonden. De agendacommissie zal hier de komende weken naar kijken.

De nota van uitgangspunten voor de Dokter Jansenlocatie stond ook op de agenda op 23 maart, wat gebeurt daarmee?
Op de raadsvergadering van 23 maart zou het debat over de nota van uitgangspunten voor de Dokter Jansenlocatie plaats vinden. Dat gaat in die vorm en op dat moment dus in ieder geval niet door. De raad wil hier uiteraard graag een weloverwogen besluit over nemen. Daarom kijken we nu hoe en wanneer we dat zo goed mogelijk vorm kunnen geven.

Op 9 maart heeft er al wel een beeldvormende commissievergadering over dit onderwerp plaats gevonden. Deze en andere beeldvormende vergaderingen kunt u op de website van de gemeenteraad terug kijken en luisteren.

Blijft de raad wel bereikbaar?
Ja. Contact met de raad loopt vooral via de raadsgriffie. De griffie volgt het advies op om zoveel mogelijk thuis te werken, maar de medewerkers blijven bereikbaar. Dat gaat het beste per mail op griffie@noordoostpolder.nl

Hoe blijf ik op de hoogte?
De griffie zal de website van de gemeenteraad blijven updaten. Daar kunt u zien welke bijeenkomsten van de raad (voorlopig) nog wel gepland staan en welke worden afgelast.

lege raadzaal